So sánh với các kỹ năng khác, IELTS Listening là một phần thi mà thí sinh có khả năng đạt được điểm cao, thậm chí là điểm tuyệt đối. Tuy nhiên, để đạt được điều này, thí sinh cũng cần chú ý đến tất cả các khía cạnh khi làm bài thi. Hôm nay, TutorIn sẽ mang đến cho các bạn 5 bước cần thực hiện khi luyện thi IELTS Listening để đạt điểm cao, hay thâm chí là điểm tuyệt đối.
Bước 1: Xem qua đề bài trước khi nghe
Trước khi bắt đầu phần thi nghe, thí sinh sẽ được cung cấp một khoảng thời gian nhất định để xem qua các câu hỏi. Vì thời gian hạn chế, chúng ta cần đặc biệt chú ý những thông tin sau đây:
a. Giới hạn số từ trong câu trả lời
Cả phần IELTS Listening và Reading đều có giới hạn số từ cho câu trả lời. Ví dụ, trong các câu hỏi, thí sinh sẽ được yêu cầu điền ONE WORD ONLY hay NO MORE THAN THREE WORDS AND/OR A NUMBER. Những khác biệt nhỏ này trực tiếp quyết định câu trả lời cuối cùng của bạn có đúng hay không. Nếu câu trả lời của bạn có chứa đáp án đúng nhưng vượt quá giới hạn từ thì vẫn bị tính là sai.
b. Từ khóa (Keywords)
Mỗi câu hỏi đều có những từ khóa mà chúng ta cần ghi nhớ để nhắc nhở mình chú ý khi nghe. Ví dụ:
(Cambridge 15, Test 3, part 2)
16. What has been the reaction of residents who are not parents?
A Many of them were unhappy at first.
B They like seeing children play in the street.
C They are surprised by the lack of noise.
Câu hỏi này khá dài, và nếu không đánh dấu trước các từ khóa cần chú ý, có thể khi trả lời câu hỏi chúng ta sẽ đọc nhầm dòng hoặc không nắm được ý chính để trả lời. Vì vậy, chúng ta cần xem xét câu hỏi một cách cẩn thận. Đầu tiên, chúng ta cần chú ý đến cụm từ “reaction of residents”, họ là những cư dân nào? Điều kiện cần trong câu hỏi là ” who are not parents”, điều này có nghĩa là trong audio có thể có nhiều loại cư dân, có thể có người không phải là cha mẹ và cũng có thể có người là cha mẹ. Chúng ta cần cẩn thận khi nghe, không nên nghe nhầm và chọn sai.
Tiếp theo, hãy xem các phương án và tập trung vào các từ liên quan đến từ “reaction”. Ở phương án A, chúng ta tập trung vào “unhappy at first”. Vì có từ “at first” nên có thể bài nghe sẽ kể về “những gì đã xảy ra với họ lúc đầu và những gì xảy ra sau đó”. Sự tương phản này sẽ dễ khiến chúng ta nhầm lẫn , vì vậy cần phân biệt kỹ. Đối với phương án B, chúng ta tập trung vào “like seeing” và phản ứng tích cực thể hiện trong đáp án. Đối với phương án C, chúng ta cần chú ý từ “surprised” và “lack of noise”. Việc đánh dấu từ khóa sẽ giúp chúng ta nghe và trả lời câu hỏi một cách hiệu quả hơn, tránh nhầm lẫn do câu hỏi quá dài.
Bước 2: Dự đoán câu trả lời
Bước này thực ra phải được thực hiện đồng thời với bước 1, nhưng vì có nhiều điều cần lưu ý nên Ban biên tập vẫn chọn giới thiệu bước này với các bạn một cách riêng biệt. Thực tế, khi đọc câu hỏi, chúng ta có thể dự đoán trước câu trả lời phù hợp hơn. Ví dụ:
(Cambridge 14 Test 4 Part 4)
TRADITIONAL AUTONOMOUS UNDERWATER VEHICLES (AUVs)
-used in the oil industry, e.g. to make 33____
-problems: they were expensive and 34___
Đầu tiên, keywords của câu hỏi này là “VEHICLES”, vì vậy khi chúng ta nghe thấy thuật ngữ này trong audio, ta biết câu trả lời sẽ sớm xuất hiện. Ngay cả khi chúng ta vướng ở những câu hỏi trước đó, chúng ta cũng phải tiếp tục trả lời vào lúc này.
Tiếp theo, nhìn vào câu hỏi số 33. Câu này nêu rằng các “vehicles” được sử dụng để làm gì (trong ngành dầu khí) và đưa ra ví dụ. Rõ ràng, đáp án ở đây sẽ là một danh từ và nó liên quan đến từ “oil industry” đã đề cập trước đó. Khi nghe chúng ta đặc biệt chú ý đến sự xuất hiện của những từ như vậy.
Đến câu hỏi số 34, câu này nói về các vấn đề liên quan đến những “vehicles” này. Vấn đề đầu tiên được đề cập là “expensive” vì vậy chúng ta có thể chắc chắn rằng ô trống tiếp theo cũng sẽ là một tính từ và không phải là một tính từ mang nghĩa tích cực. Trong đoạn nghe, câu trả lời sẽ ngay lập tức xuất hiện sau tính từ “expensive”, vì vậy chúng ta cần chú ý đến nó khi nghe.
Thông qua hai câu hỏi này, chúng ta có thể thấy rằng việc đoán trước câu trả lời khi đọc câu hỏi giúp chúng ta nghe đoạn văn một cách có chủ đích hơn, tránh nhầm lẫn khi nghe và đưa ra những đánh giá sai.
Bước 3: Đưa ra lựa chọn khi nghe
Khi luyện tập hay làm bài thi IELTS Listening, việc có thể nắm bắt và hiểu được từng từ một là điều không thực tế. Vì vậy, chúng ta phải học cách lắng nghe có chọn lọc. Trong các cuộc hội thoại, các từ tín hiệu (signal words) thường xuất hiện và chúng có liên quan mật thiết đến câu trả lời. Ví dụ, khi gặp các từ như “but” và “although,” chúng diễn đạt một sự thay đổi hoặc một bước ngoặt quan trọng. Tương tự, các từ như “in conclusion” và “so” thường diễn đạt sự tóm tắt hoặc kết luận. Học sinh cần chú ý đặc biệt với những từ này, vì câu trả lời có thể xuất hiện ngay sau chúng!
Các bạn cũng nên học cách tích lũy và làm quen với các từ đồng nghĩa xuất hiện trong bài thi. Ví dụ, bạn có thể thấy từ “with disadvantages” trong câu hỏi, nhưng bạn có thể không nghe thấy từ này trong bài nghe. Thay vào đó, bài nghe có thể sử dụng các từ đồng nghĩa như “not perfect” hoặc “have drawbacks” để thay thế. Điều này để kiểm tra xem bạn có thể hiểu và nhận ra ý nghĩa tương tự của các từ này khi nghe một cuộc hội thoại hay không.
Với những câu điền vào chỗ trống, thí sinh sẽ thấy câu hỏi không nằm liền nhau mà sẽ có hai hoặc ba dòng văn bản nằm ở giữa. Để hiểu rõ hơn, ta sẽ xem xét ví dụ sau:
(Cambridge IELTS 13, Test 4, Part 4)
Coffee in the Arab world
-There was small-scale trade in wild coffee from Ethiopia.
-1522: Coffee was approved in the Ottoman court as a type of medicine.
-1623: In Constantinople, the ruler ordered the (31)___ of every coffee house.
Trước câu hỏi thứ 31 có hai hàng văn bản, thí sinh không cần căng thẳng lắng nghe cả đoạn mà có thể thư giãn một chút, khi nghe đến từ “năm 1623” thì hãy chú ý tập trung nghe kỹ càng để tìm ra câu trả lời. Tuy nhiên học sinh cũng nên nhớ rằng khi làm bài, đừng quá thả lỏng mà bỏ lỡ đáp án. Sau một lúc tạm dừng, chúng ta vẫn cần nhanh chóng tập trung đối mặt với câu hỏi tiếp theo.
Nếu bạn thực sự không nghe được câu trả lời trong đoạn hội thoại thì hãy dứt khoát từ bỏ và tập trung vào những câu còn lại. Nếu bạn cứ nghĩ đi nghĩ lại về câu hỏi đó khi làm những câu hỏi sau, thì tâm lý của bạn sẽ bị ảnh hưởng, khiến độ chính xác khi làm những câu sau giảm xuống đáng kể.
Bước 4: Cẩn thận khi viết câu trả lời
Đối với các dạng câu hỏi như trắc nghiệm, câu hỏi matching và câu hỏi về bản đồ, thí sinh cần chú ý xem liệu mình đã làm đúng thứ tự chưa, có bị nhầm lẫn giữa các câu hay không. Đối với những câu hỏi điền vào chỗ trống, các bạn cần lưu ý trình bày câu trả lời một cách phù hợp. Hãy cùng điểm qua một số dạng câu trả lời cần chú ý đến việc trình bày nhé:
a) Ngày tháng năm
Trong tiếng Anh, có một số quy ước chung khi viết ngày tháng. Muốn viết năm, tháng thì viết số năm và tên đầy đủ của từ chỉ tháng, ví dụ như tháng 7 năm 2023 ta viết “July 2023” hoặc “2023 July”. Khi viết ngày và tháng, ta viết số ngày và tên đầy đủ của tháng. Hậu tố sau ngày có thêm thêm hoặc bỏ đều được. Ví dụ, ngày 5 tháng 10 có thể viết là “May 10” hoặc “10th May”. Để viết cả ngày, tháng, năm, ta có nhiều cách viết như sau: “10 May, 2023/May 10, 2023/10th May, 2023/May 10th, 2023”
b) Thời gian và thời lượng
Đối với thời gian, nếu đáp án là 5 giờ 20 phút, ta không nên viết là 5.20 mà nên sử dụng dấm hai chấm, viết là 5:20. Ngoài ra, thời gian trong tiếng Anh sẽ được chia thành AM và PM. Lúc này, nếu cuộc hội thoại có đề cập đến, chẳng hạn như 5 giờ 20 phút sáng, thì ta nên viết là 5:20 PM.
Về thời lượng, ta không nên viết tắt các đơn vị phía sau. Ví dụ, ta nên viết là “10 seconds” thay thì “10 sec”. Ngoài ra, có một số đơn vị đo thời lượng thường xuyên hiện như sau: “second, minute, hour, day, week, month, year, century”.
c) Đơn vị đo lường
Không nên viết tắt từ chỉ đơn vị và cố gắng không sử dụng ký hiệu để thay thế đơn vị tiền tệ. Vì có nhiều cách viết ký hiệu đơn vị cho các loại ngoại tệ nên nếu chúng ta viết sai ký hiệu thì câu trả lời sẽ bị tính là sai. Do đó, để tránh nhầm lẫn, khi luyện thi IELTS Listening ra nên tập viết đầy đủ tên của các đơn vị.
Các đơn vị phổ biến bao gồm: tiền (dollar, pound, euro); kích thượng/trọng lượng (meter, kilometer, mile, inch, kilogram)
d) Những từ đặc biệt
Chúng ta cũng có thể gặp phải các từ và số đặc biệt như mã bưu điện/số điện thoại/số thẻ ngân hàng trong phần Listening. Một số thí sinh có thể bối rối về việc có nên sử dụng dấu cách hay không, ví dụ như mã bưu chính sau: SE19PH. Thực tế, bạn có thể viết liên tục không dấu cách hoặc có thể dùng dấu cách tùy theo các khoảng dừng trong cuộc hội thoại. Tuy nhiên, nếu bạn thực sự không chắc chắn, ta hoàn toàn có thể viết liền.
Bước 5: Kiểm tra lại bài làm
Trong bài thi IELTS trên giấy, thí sinh có 10 phút để chép đáp án và phiếu trả lời và kiểm tra lại bài, trong khi với bài thi trên máy tính, các bạn chỉ có 2 phút để kiểm tra lại. Do đó, các bạn nên hình thành thói quen nghe và trả lời câu hỏi cùng một lúc khi luyện thi IELTS Listening để đảm bảo an toàn hơn khi làm bài dù bạn thi bằng hình thức nào.
Khi kiểm tra lại bài, trước hết, chúng ta cần tập trung vào phần trả lời các câu hỏi điền vào chỗ trống và kiểm tra xem chúng ta đã viết đúng chính tả hay chưa. Ngoài ra hãy kiểm tra xem mình đã trình bày đúng cách như hướng dẫn trong bước 4 hay chưa. Sau đó, bạn cần xem lại bản thân có bỏ sót hay chọn nhầm câu hỏi nào không. Nếu có, đừng hoảng sợ, hãy nhanh chóng chọn một đáp án dựa trên trí nhớ của bạn. Tuy nhiên, đừng dành quá nhiều thời gian cho câu hỏi này. Nếu hết thời gian thi mà bạn vẫn đang viết, đó là vi phạm quy định của phòng thi và kết quả bài thi của bạn có thể bị hủy bỏ.
Đối với thí sinh làm bài thi trên giấy, khi chép đáp án vào phiếu trả lời, bạn phải đọc rõ số thứ tự của mỗi câu hỏi. Sau khi điền xong, hãy kiểm tra lại một lượt xem các đáp án bạn điền có khớp hay không? Để tránh những tình huống ghi nhầm đáp án xảy ra, trong quá trình ôn luyện cho bài thi IELTS Listening, chúng ta phải hình thành thói quen cẩn thận, giữ tinh thần bình tĩnh và không hoảng sợ suốt quá trình làm bài, đặc biệt là ở những phút cuối.
Như vậy, không quá khó để các bạn thí sinh ghi nhớ 5 bước này. Khi bạn có thể thuần thục áp dụng 5 bước này khi luyện thi, bạn sẽ dễ dàng đạt điểm cao trong phần thi IELTS Listening, thậm chí là điểm tuyệt đối. Vì vậy, hãy chăm chỉ luyện tập ngay từ bây giờ nhé! Nếu bạn muốn tăng điểm bài thi IELTS Listening, đừng quên tham khảo tham khảo các bài viết khác từ TutorIn: